نانوالکترونیک یکی از شاخههای مهم الکترونیک بوده که با پیشرفت فناوری نانو و تأثیرگذاری آن بر الکترونیک در حال حاضر در زمره علوم راهبردی جهان بهحساب آمده و پیشرفتهای گزارششده در این حوزه روندی نمایی دارد. بخش قابلتوجهی از آیندهنگاریهای جهانی به نانو الکترونیک بهعنوان یکی از المانهای برتری و قدرت در دهه آینده اختصاصیافته و حجم وسیعی از سرمایهگذاری به اینسو متمایل شده است. در جهت بهبود چشمانداز آینده صنعت و فنآوریهای مرتبط با نانو الکترونیک در کشور و در راستای کمک به فناوران این حوزه، ستاد توسعه فناوری نانو مرکز توسعه نانوالکترونیک ایران
(Iran Nano Electronic Center) یا بهاختصار INEC را در سال 1397راهاندازی نموده است.
بازار بالقوه و نیروی انسانی مستعد و نخبه در کشور برای ایجاد جهش بزرگ در صنعت نانوالکترونیک از انگیزههای اصلی تأسیس این مرکز در کشور است. زنجیره ارزشی که مرکز توسعه نانوالکترونیک در این حوزه ایجاد میکند، ارتباط و اتصال بین فناوران دانشگاهی و صنعت برای رفع نیازهای صنعتی و تولید نمونههای اولیه موفق جهت ورود به بازار ایران و منطقه است.
رسالت اصلی مرکز توسعه نانوالکترونیک، ایجاد یک مرکز تخصصی-حمایتی فناوری محور با تیم فنی مجرب و متخصص جهت خدمترسانی به فناوران و نخبگان این حوزه بوده که تولید محصول را در اولویت اول خود قرار داده است.
شکلگیری بستر مناسب توسعه فناوری و محصول
شکلگیری یک مرکز تخصصی-حمایتی جهت کاهش فاصله بین دانشگاه و صنعت در حوزه نانوالکترونیک
حمایت از فناوران در جهت ساخت محصول با رویکرد تجاریسازی، ورود به صنعت و خلق ثروت از فناوری در قالب شرکتهای دانشبنیان
حمایت از برند سازی در حوزه محصولات نانوالکترونیک
حمایت از شکلگیری استارت آپ های حوزه نانوالکترونیک
حمایت از خلق ثروت از طریق توسعه محصول، فروش پتنت و یا تبدیل مقالات به محصولات کاربردی
برای تحقق اهداف ذکرشده، مرکز اقداماتی را در نظر گرفته است که ازجمله آنها تشکیل تیم تحقیق و توسعه از افراد نخبه دانشگاهی جهت رصد مداوم فناوری و بازار و انتشار اخبار جهانی این حوزه، شناسایی و معرفی پیشرانهای نانوالکترونیک با محوریت فناوریهای دارای مزیت رقابتی، شناسایی بازار و مشتریان بالقوه و بالفعل در داخل و خارج کشور و درنهایت شبکهسازی و تجمیع نخبگان در مرکز جهت هدایت منابع پژوهشی است.
ایجاد فرآیند رصد مداوم فناوری و بازار در پلتفرمهای فعال در مرکز توسط تیم تحقیق و توسعه مجرب
ایجاد بستر مناسب برای عضویت فناوران منتخب در مرکز و شبکهسازی میان اعضا و ارائه بستههای حمایتی به اعضا مرکز
ایجاد فرصت مناسب برای استفاده از زیرساختهای ایجادشده (Fab) در فرآیند توسعه محصول
ایجاد کانال ارتباط با صنایع بهصورت مداوم و تقاضامحور یا فرصت محور
ارائه خدمات و مشاورههای فنی مهندسی، تجاریسازی و ثبت پتنت
برگزاری مسابقات و فراخوانهای مدون در طول سال
ایجاد بستر مناسب برای متخصصانی که در طرح بازگشت نخبگان معاونت علمی به کشور بازگشتهاند جهت توسعه محصول در داخل کشور
انتشار بستههای آموزشی و گزارشهای صنعتی و تحلیل بازار بهصورت مدون در طول سال
حوزههای کاری مرکز توسعه نانوالکترونیک به شرح زیر است:
۱. نانوسنسورها و نانوعملگرها
۲. نانو زیست حسگرها
۳. سلولهای خورشیدی
۴. ذخیره کننده های انرژی
۵. الکترونیک نوری و فوتونیک
۶. اینترنت نانواشیا
۷. تراهرتز
۸. میکرو و نانوفلوئیدیک، نانوآیونیک
۹. نانوربات و نانوژنراتور
۱۰. ادوات قدرت و RF
۱۱. پایش و کاهش آلودگی های محیطی(آب، هوا و...)
لازم به توضیح است پلتفرمهای فناوری موردحمایت مرکز بهتدریج و در طول زمان در دستور کار قرار خواهند گرفت.
۱. اصلیترین بخش خدمات مرکز، ارائه خدمات و مشاورههای فنی و تخصصی است. این خدمات به شرح زیر است:
- ارائه مشاورههای فنی و تخصصی درزمینه های طراحی و شبیهسازی، فرآیند ساخت (Fabrication)، فرآیند تست، تفسیر نتایج آنالیزها
- ارائه خدمات مرتبط با ساخت (Fabrication) ازجمله خدمات شبیهسازی و خدمات ساخت در Fab توسط انواع تجهیزات لیتوگرافی، لایه نشانی، زدایش، رشد و تستهای مربوطه
- ارائه خدمات فنی و مهندسی شامل ساخت مدارهای الکترونیکی و پلتفرم های نرم افزاری جهت ارائه Total Solution
- مشاورههای مالی و مدیریتی
- مدیریت پروژه
۲. حمایت از ثبت پتنت برای برگزیدگان مسابقات و فراخوانها و ارائه مشاوره در تعامل با کانون پتنت ایران
۳. ارائه خدمات تجاریسازی متناسب با وضعیت فناوران در هر مرحله از فرآیند توسعه محصول در تعامل با بخش تجاریسازی ستاد نانو
قرار گرفتن کشور در جایگاه برتر منطقهای در صنعت نانوالکترونیک در افق 1404
تولید محصول صنعتی در حوزه نانوالکترونیک و حل مشکلات صنعت کشور
ایجاد ارتباطات بینالمللی گسترده میان فناوران عضو INEC و پژوهشگاهها و مراکز تحقیقاتی مهم جهان در حوزه نانوالکترونیک (پروژههای مشترک تحقیقاتی، انتقال دانش فنی، انتقال استاد و دانشجو و ...)
نقشآفرینی INEC بهعنوان یک مرکز تخصصی-حمایتی فناوری بالا
مهمترین ویژگی و در اصل مزیت مرکز توسعه نانوالکترونیک در اختیار داشتن زیرساخت لازم برای توسعه محصولات نانو الکترونیک تحت عنوان Fab است که بهعنوان بازوی فنی و ساخت مرکز در جهت کمک به فرآیند توسعه محصول فعالیت میکند.
محدود بودن تجهیزات Fabrication در دانشگاهها، مراکز تحقیقاتی و شرکتهای دانشبنیان کشور باعث کندی حرکت در حوزه نانوالکترونیک شده و ما در INEC بر این باوریم که سهولت دسترسی کامل به تجهیزات ساخت، زمینهساز شتاب بیشتر در فرآیند توسعه و گسترش فناوری نانوالکترونیک در کشور میگردد.
برگزیدگان معرفیشده در مسابقات/فراخوانهای برگزارشده توسط مرکز میتوانند خدمات ساخت برای توسعه محصول خود را در مراحل مختلف از بخش تجهیزات مرکز(Fab) دریافت کنند.
همچنین فناوران در سراسر ایران و کشورهای منطقه که نیاز به خدمات ساخت ارائهشده دارند، درخواست خود را به مرکز ارسال نموده و پس از بررسی و تائید تیم فنی INEC امکان ارائه خدمت به آنها داده خواهد شد.
در هر دو حالت، مرکز مزایا و تخفیفهای مناسبی برای فناوران حوزه نانوالکترونیک در کشور در نظر گرفته است.
مسیر رسیدن به محصول در INEC شامل سه مرحله است : نمونه اولیه آزمایشگاهی، نمونه مهندسی و درنهایت نمونه تولیدی تکرارپذیر.
مرکز توسعه نانوالکترونیک با برگزاری مسابقه/ فراخوان در حوزههای اعلامشده و طی 3 مرحله تا رسیدن به نمونه تولیدی تکرارپذیر از برگزیدگان حمایت کامل خواهد کرد. برگزیدگان در مسیر توسعه محصول و اثبات فناوری در قالب دریافت تأییدیه نانومقیاس ستاد نانو و رسیدن به ویژگیهای مطلوب جهت رقابت در بازار و ارتقا ویژگیهای فنی و نزدیک شدن به معیارهای جهانی با کمک و حمایتهای مالی و معنوی مرکز و همچنین مشاورههای مختلف حرکت نموده و سرانجام در قالب شرکتهای زایشی از مرکز توسعه نانوالکترونیک، محصول خود را به تولید انبوه/صنعتی میرسانند.